Kiedy spadek nie jest spadkiem jaki byśmy chcieli…

Zdarza się, że wiadomość o spadku jaki na nas czeka mrozi krew w żyłach. Przykładowo – zmarł dawno niewidziany wujek, ba, nawet nie kojarzymy dokładnie czyim bratem, kuzynem czy mężem był. Mija trochę czasu i dostajemy wiadomość, że po tym wujku przysługuje nam spadek! Szkoda tylko, że tym spadkiem są zadłużenia we wszystkich możliwych chwilówkach jakie wujek odwiedził jeszcze za życia. Jak to w ogóle możliwe, że mamy płacić długi osoby której nawet nie pamiętamy? A no możliwe, dzięki możliwości zrzeczenia się spadku. 

Jak zrzec się spadku?

O zasadach dziedziczenia powstanie osobny artykuł, a teraz postaramy się krok po kroku wyjaśnić Wam jak uciec od niechcianego spadku. Poprawną formą językową jest odrzucenie spadku i w takiej formie znajdziemy zapisy w Tytule V Przyjęcie i odrzucenie spadku, Czwartej Księgi Kodeksu Cywilnego. Są tu opisane zarówno przepisy dotyczące przyjęcia jak i odrzucenia spadku. 

Ile mam czasu na odrzucenie spadku?

W przypadku chęci odrzucenia spadku musimy zmieścić się w terminie przewidzianym w Kodeksie Cywilnym. Według Art. 1015. 

  • 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
  • 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

W praktyce oznacza to tyle, że mamy pół roku na to, żeby zdecydować czy przyjmujemy czy odrzucamy spadek. Dla przykładu (zostajemy przy uśmierconym wcześniej wujku), dzwoni do nas córka wspomnianego wujka z informacją, że jakiś czas temu wujek opuścił świat żywych i generalnie jest spadek, ale ten spadek to długi i każdy się zrzeka i w sumie to teraz nasza kolej…Od momentu tej rozmowy – a nie śmierci wujka! – mamy 6 miesięcy na złożenia oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Jeżeli spadkiem były prawdopodobnie same długi i wiemy, że osoby we wcześniejszej linii dziedziczenia już zrzekły się spadku to nie ma właściwie nad czym się zastanawiać. Pół roku może wydawać się bardzo długim okresem czasu ale pamiętajcie, że wystarczy dzień spóźnienia a spadek zostaje uznany jako przyjęty!

Skutki zrzeczenia się spadku?

Najbardziej istotnym skutkiem odrzucenia spadku jest wyłączenie z dziedziczenia, o czym mówi Art. 1020. Dodatkowo warto mieć na uwadze, że z biegiem czasu mogą pojawić się kolejni wierzyciele. Będą do skutku szukać osoby, która spadek przyjęła (albo się nie zrzekła!), a tym samym stała się dłużnikiem. Mając sporządzone oświadczenie o odrzuceniu spadku nie musimy się tym przejmować.

Jak zrzec się spadku?

Forma zrzeczenia się spadku jest opisana w Art. 1018, którego treść brzmi:

  • 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważne.
  • 2. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane.
  • 3. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.

Podsumowując: 

  • przede wszystkim terminowość – na złożenie oświadczenia mamy pół roku, ani dnia więcej, dlatego nie warto odwlekać wizyty u notariusza,
  • jeżeli odrzucimy spadek, nie możemy cofnąć tej decyzji, nawet jeżeli za rok okaże się, że wspomniany wujek miał willę z Hiszpanii o której nikt nie wiedział, zrzekliśmy się spadku i od tego nie ma już odwołania
  • polecamy pisemną formę oświadczenia o odrzuceniu spadku, wymogiem jest aby była ona sporządzona przed notariuszem lub w sądzie, osoby dorosłe zrzekające się spadku co do zasady powinny uczynić to przed notariuszem a osoby małoletnie przy udziale Sądu Rodzinnego. 

Jak wygląda wizyta u notariusza w celu zrzeczenia się spadku?

W umówionym terminie przychodzicie do kancelarii notarialnej. Musicie mieć ze sobą dowód osobisty celem potwierdzenia tożsamości. Notariusz zada Wam kilka pytań, m. in. jakie były Wasze relacje z osobą po której chcecie odrzucić spadek, kiedy ostatnio mieliście kontakt, skąd wiecie o śmierci tej osoby oraz kiedy dowiedzieliście się o spadku. Wszystkie te informacje posłużą do sporządzenia aktu notarialnego odrzucenia spadku. Notariusz odczyta Wam treść sporządzonego pisma i jeżeli wszystko będzie się zgadzać to złożycie podpisy na każdym egzemplarzu. Jeden z nich otrzymacie na własność i warto go zachować, może się przydać w przypadku dalszego postępowania. 

Koszt usługi notariusza to kilkaset złotych, w zależności od kancelarii. Nadal jest to o wiele niższa kwota niż potencjalne zadłużenie, które moglibyście odziedziczyć. Pamietajcie również, żeby dopilnować, aby Wasze dzieci również zrzekły sie spadku! 

Podobne tematy