To CHYBA koniec! Rozwód a separacja

W każdym związku dwojga ludzi w końcu pojawia się kryzys. Niektóre osoby starają się swoje relacje naprawić – z różnym skutkiem – a niektóre zrywają je i oddają w działanie przysłowiowemu losowi.  Ale co w przypadku rozpadu małżeństwa? Często słyszy się hasła “moje małżeństwo wisi na włosku”, “moje małżeństwo jest tylko na papierze”, “chcę ale nie mogę się rozwieść”. Warto w takich chwilach wziąć pod uwagę tzw. “rozdzielenie małżonków od stołu i łoża” czyli separację. 

Separacja w prawie rodzinnym

Podstawowe kwestie prawne separacji znajdziemy w Dziale V Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Prześledzimy teraz te zapisy i postaramy się wyjaśnić różnice między rozwodem a separacją.  Podsumjemy również skutki jakie niesie ze sobą orzeczenie o separacji małżonków. 

Po pierwsze orzeczenie o separacji – (Art 61 w/w ustawy) – o separację może (podobnie jak o rozwód) wystąpić którekolwiek z małżonków a orzeczenie możliwe jest tylko pod warunkiem, że nie ucierpią na tym małoletnie dzieci. Tutaj następuje ciekawa kwestia, w odpowiedzi na chęć separacji, drugi z małżonków może żądać rozwodu. Sąd w zależności od sytuacji danego małżeństwa może przychylić się zarówno do jednego jak i do drugiego rozwiązania. 

Pod drugie orzeczenie o winie rozpadu małżeństwa – również w przypadku separacji, Sąd może wskazać małżonka który przyczynił się do takiego stanu rzeczy, jak również do separacji może dojść bez stwierdzenia winy. 

Po trzecie trwałość obu rozwiązań czyli najważniejsza różnica między rozwodem a separacją. O ile rozwód jest trwałym i całkowitym rozpadem pożycia małżeńskiego tak separacja jest czasowa. W trakcje separacji osoby dalej pozostają w związku małżeńskim mimo, że faktycznie ich małżeństwo się rozpadło. Mają wobec siebie niektóre obowiązki wynikające z bycia w formalnym związku małżeńskim. Nie mogą zawrzeć małżeństwa z innymi osobami ale jednocześnie mogą żyć osobno oraz zyskują czas na podjęcie ostatecznej decyzji – rozwodu lub powrotu. Dla wielu par separacja jest pierwszym krokiem do wystąpienia o rozwód. Może być sprawdzeniem jak poradzą sobie osobno, czy są w stanie zorganizować się pod względem finansowym, opieki nad dziećmi, wspólnymi zobowiązaniami (np. prowadzenie firmy). Warto jednak zaznaczyć, że wiele par w toku separacji wraca do siebie. Wtedy też należy wspólnie złożyć do sądu wniosek o zniesienie separacji. Po otrzymaniu sądowego orzeczenia zakończenia separacji  małżeństwo wraca do pełnej formy prawnej. 

Separacja i co dalej?

Z powyższego tekstu  już możemy wyłapać podobieństwa i różnice między separacją a rozwodem. Dalej skupimy się na skutkach separacji. Na końcu spróbujemy odpowiedzieć na pytanie: ile kosztuje separacja?

Po orzeczeniu separacji małżeństwo dalej trwa, choć w dużym stopniu jest ono uchylone. Co za tym idzie między małżonkami w separacji powstaje rozdzielność majątkowa i zmienia się sposób dziedziczenia. Przepada prawo do zachowku i ustaje ustawowe dziedziczenie po małżonkach o czym dokładniej napiszemy w osobnym artykule. W dalszym ciągu jednak w trakcie separacji małżonkowie są zobowiązani do udzielania sobie koniecznej pomocy (np. finansowej). Okoliczności jakie obligują ich do tego muszą być poważne. Wynika to z tzw. zasad współżycia społecznego, o których na pewno pojawi się artykuł. Dodatkowo należy podkreślić, że w momencie orzeczenia winy któregoś z małżonków, druga strona może zażądać alimentów (tzw. alimenty na żonę lub alimenty na męża).

W przypadku posiadania wspólnych dzieci o ich dalszej opiece decyduje Sąd, tak jak ma to miejsce w przypadku rozwodu. W temacie dzieci ciekawym skutkiem prawnym separacji jest stwierdzenie ojcostwa. Jeżeli żona po 300 dniach separacji urodzi dziecko, nie zachodzi domniemanie, że jest to dziecko męża. W trakcie separacji możliwe jest wejście w związek z inną osobą, jednak wykluczone jest zawarcie kolejnego małżeństwa. Niemożliwy jest również powrót do poprzedniego nazwiska. Małżonkowie w separacji mogą mieszkać osobno lub wspólnie, nie ma to wpływu na stwierdzenie o rozpadzie pożycia małżeńskiego. Jak widać możliwe jest wiele scenariuszy przebiegu separacji. Dla części z par jest to okres kiedy są w stanie wypracować kompromis na dalsze życie np. już po rozwodzie. Dlatego mimo że separacja nadal nie jest aż tak popularna w Polsce warto rozważyć taką opcję. Jest to również dobre wyjście dla osób, które nie mogą rozwieść się ze względów religijnych lub środowiskowych (np. presja rodziny).  

Ile kosztuje separacja i czy warto “brać” prawnika?

Występując z pozwem o separację kierujemy go do Sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Podobnie jak przy rozwodzie jest to koszt 600 zł opłaty sądowej oraz 17 zł opłaty od pełnomocnictwa, jeżeli korzystamy z usług reprezentowania przez radcę prawnego. Dodatkowym kosztem będzie opłata za poradę prawną, którą zalecamy nawet w przypadku wspólnego porozumienia co do separacji, aby zapewnić sobie kompleksowe i jak najszybsze rozstrzygnięcie sprawy. Należy również brać pod uwagę, że z biegiem czasu będziemy musieli podjąć decyzję o zniesieniu separacji albo o rozwodzie. Wtedy na pewno przyda nam sie pomoc prawnika. Mając osobę sprawdzoną i znającą sprawę od początku będzie nam o wiele łatwiej przejść przez dalsze czynności. 

Podobne tematy